Wybory do Parlamentu Krajowego i pozycja deputowanych

Deputowani są członkami parlamentu wybieranymi przez naród. 7. Parlament Krajowy Brandenburgii składa się z 88 deputowanych, którzy w wyborach do Parlamentu Krajowego w 2019 r. zostali wybrani przez wyborców w 44 okręgach wyborczych oraz poprzez listy krajowe partii i ugrupowań politycznych. Członkowie Parlamentu Krajowego są wybierani przez osoby uprawnione do głosowania (minimalny wiek: 16 lat) w powszechnych, bezpośrednich, wolnych, równych i tajnych wyborach na okres pięciu lat. Są oni przedstawicielami całego narodu, odpowiadającymi tylko przed własnym sumieniem i niezwiązani zasadniczo zewnętrznymi zleceniami i instrukcjami.

Deputowani do parlamentu muszą być pełnoletni, posiadać obywatelstwo niemieckie i co najmniej od trzech miesięcy mieć stałe miejsce zamieszkania lub pobytu na terenie Brandenburgii. Poprzez swoją pracę na rzecz obywateli ponoszą oni wielką odpowiedzialność. Aby móc wypełniać tę odpowiedzialność, mają oni specjalny status prawny.

Wraz z przyjęciem wyboru członkowie Parlamentu Krajowego uzyskują prawa do ochrony, udziału i współdecydowania, lecz również odpowiadające im obowiązki, które są uregulowane w Konstytucji Kraju Związkowego, Ustawie o deputowanych oraz w Regulaminie Parlamentu Krajowego.

Prawo do ochrony zawarte w art. 57 do 59 Konstytucji Kraju Związkowego Brandenburgia ma na celu ochronę niezależności posłów i swobody ich decyzji. Prawo te obejmują m.in. immunitet, zgodnie z którym deputowany nie może być ścigany lub oskarżony przed sądem lub w charakterze urzędowym z powodu głosowania lub wypowiedzi w parlamencie, w jednej z jego komisji lub w grupie parlamentarnej. Z ochrony tej wyłączone są obelgi o charakterze oszczerczym. Prawo do immunitetu, z którego deputowani korzystają pod pewnymi warunkami, obejmuje ochronę przed ściganiem karnym i środkami egzekucji prawnej, jeżeli zakłócają one deputowanemu pracę w parlamencie. W Brandenburgii – w przeciwieństwie do innych krajów związkowych, które zakładają, że immunitet istnieje z zasady – do ochrony deputowanego przed ściganiem karnym podczas kadencji wyborczej wymagana jest specjalna uchwała Parlamentu Krajowego.

Prawo do odmowy składania zeznań uprawnia członków Parlamentu Krajowego do odmowy składania zeznań odnośnie wszystkich informacji, które uzyskają w ramach swojej działalności jako deputowani oraz do odmowy zeznań na temat wszelkich istotnych informatorów; nie wolno zajmować żadnych dokumentu dotyczących takich informacji lub informatorów.

Prawo to pozostaje w mocy również po wygaśnięciu mandatu.

Tak zwane prawa deputowanych do udziału i współdecydowania są określone w art. 56 Konstytucji Kraju Związkowego Brandenburgia:

Deputowani mogą zabierać głos w Parlamencie Krajowym i jego komisjach.
Deputowani mają prawo zgłaszania wniosków.
Deputowani mają prawo do zadawania pytań Rządowi Krajowemu, na które musi on niezwłocznie, najlepiej jak potrafi udzielić wyczerpujących odpowiedzi.
Deputowani parlamentu mają prawo do głosowania podczas dokonywania wyborów i podejmowania uchwał.
Członkowie parlamentu mają prawo dostępu do organów władzy i przedkładania dokumentów. Udostępnienie informacji oraz przedłożenie akt i innych dokumentów urzędowych winno nastąpić niezwłocznie i w pełnym zakresie.

Do szczególnych praw członków Parlamentu Krajowego należy również – sformułowane w art. 60 Konstytucji Kraju Związkowego – prawo do rekompensaty, odpowiadającej ich odpowiedzialności i zapewniającej im niezależność (z łac. dietae – dieta dzienna). Zgodnie z tzw. orzeczeniem w sprawie diet Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z 1975 r. rekompensata dla deputowanych musi zapewniać im wystarczające środki do życia przez okres ich pozostawania w parlamencie, a także musi odpowiadać znaczeniu urzędu, uwzględniając związaną z nim odpowiedzialność i obciążenia. Tłem tej decyzji jest zachowanie niezależności osoby sprawującej wolny mandat, polegające na tym, że jest ona zabezpieczona przed próbami pozaparlamentarnego wywierania wpływu poprzez wysokość wynagrodzenia.