Wuběrki

Wuběrki
Wuběrki
© Landtag Brandenburg
Mjazy pósejźenjami plenuma, kótaryž se schada jadnab kužde styri tyźenje, wótměwa se pópšawne parlamentariske źěło we fachowych wuběrkach. Pśi tom se jadna wó parlamentariske gremije, kótarychž nadawk wobstoj pśede wšym we tom, aby pśigótowali rozsuźenja krajnego sejma. Wuběrki su pómjeńšony wobraz cełego parlamenta a graju wósebnu rolu za  kaznidawaŕstwo a kontrolu kněžaŕstwa. W nich sejźe fachowe politikaŕki a politikarje za jadnotliwe politiske wobłuki temow. Cłonki wuběrkow pśeglěduju pśepokazane kazniske pśedłogi we fachowem a pšawniskem nastupanju.

Wuběrki statkuju w ramiku pśez krajny sejm jim danych nadawkow. Na swójom pólu nadawkow mógu ze swójskeje iniciatiwy se zaběraś z jadneju wěcu a pśedłožyś krajnemu sejmoju pórucenja (pšawo na samozaběranje). Z pśigłosenim prezidiuma mógu za pśigótowanje swójich wobzamknjenjow ze swójeje srjejźi stwóriś pódwuběrki. Za wěste nadawki móžo krajny sejm zasajźiś wósebne wuběrki. Wuběrki w Krajnem sejmje Bramborska schadaju se z wuwześim peticijowego wuběrka a pó pótrjebnosći zasajźonych pśepytowańskich wuběrkow zasadnje zjawnje.

Póstajenje, kótare wuběrki se twórje z kótarymi wobceŕkami nadawkow, njejo do dalokeje měry pšawniski rědowane. Parlamentoju stakim pśisłuša w tej nastupnosći radna lichotnosć. Tematiske rozrědowanje źěła wuběrka slědujo do dalokeje měry rozdźělenju źěła kněžaŕstwa na jadnotliwe fachowe ressorty. Wuběrk za nutśikowne a komunalne slědujo pótakem fachowej pśisłušnosći Ministaŕstwa za nutśikowne, wuběrk za kubłanje, młoźinu a sport nawězujo na wobceŕk nadawkow ministaŕstwa samskego mjenja atd.

Tradicionalnje pśiśpiwa se głownemu wuběrkoju  pśesegajucy wuznam. Wón jo wóźecy zagronity za pšašanja wustawy, zwězkowe nastupnosći, wugótowanje póśěgow mjazy Bramborskeju a Barlinjom ako teke za medijowu politiku; wón wobjadnajo wušej togo dalšne politiski zasadne nastupnosći, jomu pśez kazń dowěrjone nadawki ako teke nastupnosći jadnańskego pórěda zasadneje wašnje.

Wósebny pśigranjański partnaŕ za wobydlaŕki a wobydlarjow Bramborskeje jo peticijowy wuběrk, kótaryž pśespytujo  wšykne zapódaśa pó peticijowej kazni. Peticijowe pšawo z artikela 24 Wustawy Bramborskeje jo politiske pšawo na sobu wugótowanje za bergaŕki a bergarjow, kótarež mógu se na ten part jadnotliwje abo zgromadnje wobrośiś na parlament z póstarkom, kritiku abo skjaržbu. Wopšawnjona k peticiji jo kužda wósoba, njewótwisnje wót starstwa a staśaństwa. Peticijowy wuběrk ako “rěcnik bergarja” móžo zastojnske rozsudy pśespytowaś a pó pótrjebje źěłaś na změnu, wótpóranje  abo wukaz. How se pak jadna jano wó naraźenja, wuběrk napśeśiwo zastojnstwam wšak njama pšawo pśikazowanja.

Wót kaznidawarja wuraznje pśedpisany jo wušej togo wuběrk za kontrolu wólbow, kótaryž pśespytujo płaśiwosć wuzwólowanja za krajny sejm pśi pśeśiwjenju abo na póžedanje.

Pśeglěd stawnych wuběrkow w 7. wólbnej perioźe Krajnego sejma Bramborska:

głowny wuběrk

  • peticijowy wuběrk
  • wuběrk za nutśikowne a komunalne
  • pšawniski wuběrk
  • wuběrk za kubłanje, młoźinu a sport
  • wuběrk za wědomnosć, slěźenje a kulturu
  • wuběrk za socialne, strowosć, integraciju a šćit pśetrjebarjow
  • wuběrk za góspodaŕstwo, źěło a energiju
  • wuběrk za rolnikaŕstwo, wobswět a šćit klimy
  • wuběrk za infrastrukturu a krajne planowanje
  • wuběrk za etat a finance
  • wuběrk za kontrolu etata
  • wuběrk za europske nastupnosći a wuwiśowu politiku
  • wuběrk za kontrolu wólbow

Nejwótśejša „broń” parlamentariskeje kontrole jo pšawo krajnego sejma, zasajźiś pśi pótrjebnosći pśepytowański wuběrk. Jogo nadawk jo pśepytowaś wěcne wobstojnosći, kótarychž wujasnjenje lažy w zjawnem zajmje. Cłonki pśepytowańskich wuběrkow mógu napšašowaś znankow a maju pšawo na njewobgranicowany pśistup k aktam.