Nadawki krajnego sejma

Funkcija kaznidawaŕstwa: Pšawo, kazni wobzamknuś, jo pśesegajucy nadawk kuždego demokratiski wuzwólonego parlamenta. Pśisłušnosći su pśi tom rozdźělone mjazy zwězkom a zwězkowymi krajami a pśez Zakładnu kazń (artikel 70 – 82) dokradnje zrědowane. Dalokož zwězkowej rowninje njejo tam pśiwdana kaznidawaŕska kompetenca, pśistoj wóna krajam. Wažne póla kaznidawaŕstwa na krajnej rowninje su raz šulstwo, raz policaja a raz komunalne pšawo.

Kontrolna funkcija: Pódla kaznidawaŕstwa ma krajny sejm teke wažny nadawk, kontrolěrowaś źěłabnosć krajnego kněžaŕstwa a jomu pódstojecego krajnego zastojnstwa. Zapśimjeśe kontrole ma pśi tom w parlamentariskem rozměśu dwójny wóznam. Na jadnom boce wopśimjejo pózdźejše pśespytowanje, reklaměrowanje abo pśigłosenje statnemu jadnanju, na drugem boce parlament pak teke formulěrujo dopórucenja a wócakowanja na pśichodne wugbanje.

Wuzwólowańska funkcija: Cłonkam krajnego sejma dowěrijo se wuzwólowanje někotarych wažnych politiskich zastojnicow a zastojnikow. K nim lice prezidentka krajnego sejma resp. prezident krajnego sejma, ale teke ministaŕska prezidentka resp. ministaŕski prezident ako šef/-owka krajnego kněžaŕstwa a cłonki krajnego wustawowego sudnistwa. Rowno tak mógu wótpósłane wuzwólowaś krajnych zagronitych za wuchowanje pó wustawje zagarantěrowanych pšawow a za zastupowanje a šćit zajmow wěstych kupkow wobydlaŕstwa. Aktualnje jo krajny sejm pomjenił jadnu krajnu zagronitu za šćit datow a za pšawo na póglědanje do aktow (LDA) ako teke jadnu krajnu zagronitu za naźěłanje slědow komunistiskeje diktatury (LakD).

Kontrola etata: Budgetowe pšawo abo etatowe pšawo parlamenta – pótakem wopšawnjenje rozsuźowaś wó tom, za co kak wjele pjenjez se wudajo – płaśi tradicionelnje ako „kralojske pšawo” jadnogo demokratiski wuzwólonego ludowego zastupnistwa. Dokulaž wšykne kněžaŕske a zastojnske cynitosći z wusokimi wudawkami póderbje financielne zawěsćenje, ma etatowy plan rozsuźecy politiski wuznam: Z nim se rozsuźijo wó napšawach, kótarež deje se pśesajźiś w pśiducem lěśe. Pórěd etatowego a góspodaŕskego wjeźenja w krajnem zastojnstwje pśespytujo se pśez Finance  pśespytujuce krajne zastojnstwo Bramborska. Wóno krajnemu sejmoju raz wob lěto rozpšawijo.

Zjawnostna funkcija: Krajny sejm rozmějo se ako forum twórjenja politiskeje wóle. Zapśimjeśe a pśesajźenje politiskich měnjenjow bergaŕkow a bergarjow w statnych rozsudach słuša k jogo centralnym nadawkam. W zjawnych debatach trefiju  pozicije w parlamenśe zastupjonych politiskich stronow jadna na drugu: Kněžaŕstwo musy cłonkam krajnego sejma na wše pšašanja wótegroniś, wótpósłane wugroniju se zjawnje ako zastupnice a zastupniki luda k nastupnosćam kraja.